ბავშვის სიმაღლეში ზრდა მშობლის ყურადღების ერთ-ერთი მთავარი საგანია. თუ ზრდა შეფერხდა, რა თქმა უნდა, მშობელი მიზეზების ძებნას იწყებს. რატომ იზრდება ზოგიერთი ბავშვი ძალიან ნელა და რატომ ჩამორჩება თანატოლებს სიმაღლეში? ამის ყველაზე გავრცელებული მიზეზებია:
მაგრამ ასევე არსებობს ბავშვის ზრდაში ჩამორჩენის ნაკლებად ხილული მიზეზები:
რა თქმა უნდა, ეს ზოგადი მიზეზებია. კონკრეტული ბავშვის პრობლემა კი ექიმმა უნდა შეაფასოს, რომელიც ზუსტად განსაზღვრავს ზრდის შეფერხების მიზეზებს.
ზრდის ჰორმონი (GH), ან სომატოტროპინი, რეალურად განსაზღვრავს, თუ როგორ იზრდება ადამიანი. მაგრამ კავშირი ყოველთვის პირდაპირი არ არის: თუ ბავშვი დაბალია, არ შეიძლება ითქვას, რომ პრობლემა მხოლოდ ამ ჰორმონის დეფიციტია. მაგალითად, ბავშვის ზრდა-განვითარება, მრავალ ფაქტორთან ერთად, განისაზღვრება ფარისებრი ჯირკვლის ჰორმონების გამომუშავებითაც.
მოზარდობის პერიოდში ზრდის ტემპს სქესობრივი ჰორმონებიც განაპირობებენ, როგორც პირდაპირ, ისე ირიბად, სომატოტროპინის გაზრდილი სეკრეციის გზით.
მაგრამ თუ არ არის საკმარისი ზრდის ჰორმონი, ამან შეიძლება ტანდაბლობა გამოიწვიოს - ანუ ბავშვი უფრო დაბალია ვიდრე მისი თანატოლები. ამ დაავადებას ზრდის ჰორმონით სპეციალური მედიკამენტების სახით მკურნალობენ.
თუ დაავადებას დროულად აღმოაჩენენ, სანამ ზრდის ზონები ჯერ კიდევ ღიაა, მაშინ ბავშვს შეიძლება დაეხმარონ და ნორმალურ, სოციალურად მისაღებ სიმაღლეს მიაღწიოს.
ასე რომ, რა თქმა უნდა, ზრდის ტემპი დაკავშირებულია GH დონესთან, მაგრამ არა მხოლოდ მასზე. ზრდის თავისებურებებს ასევე განსაზღვრავს მემკვიდრეობითი ფაქტორები, განსაკუთრებით ბიჭებში.
არის სიტუაციები, როდესაც ზრდის ჰორმონის დონე ნორმალურია, მაგრამ ბიჭი მაინც ნელა იზრდება, თანატოლებთან შედარებით გვიან შედის პუბერტატულ ფაზაში, მაგრამ საბოლოოდ დროთა განმავლობაში სიმაღლეში უთანაბრდება თანატოლებს. ყველაზე ხშირად, მამრობითი ხაზის მამას ან ახლო ნათესავებს ჰქონდათ იგივე განვითარების მახასიათებლები და აქ პათოლოგია არ უნდა ვეძებოთ.
ზრდის დარღვევები გვხვდება აგრეთვე ძვლებისა და ხრტილების თანდაყოლილი პათოლოგიების, კუჭ-ნაწლავის ტრაქტის დაავადებების, გულის დეფექტებისა და მრავალი სხვა დაავადების დროს.
ზრდის ზონები გრძელი მილაკოვანი ადგილებია ძვლებში, სადაც ხდება ზრდა და სადაც ხდება უჯრედების გაყოფისა და ძვლის წარმოქმნის აქტიური პროცესები მიმდინარეობს. როცა ზრდის ზონები პრაქტიკულად დახურულია, ძვლების აქტიური ზრდა სიგრძეში მკვეთრად შენელდება და პუბერტატის დაწყებიდან რამდენიმე წელიწადში ჩერდება. მაგრამ ეს ძალიან ინდივიდუალური პროცესია, რომელზეც ასევე გავლენას ახდენს მრავალი გენეტიკური და ჰორმონალური ფაქტორი.
საჭიროა მკურნალობა, რომელიც პარამეტრებს მოაწესრიგებს. თუ ტანდაბლობა (მაგრამ ნორმალურ ფარგლებში) განპირობებულია გენეტიკით, მაშინ ამ შემთხვევაში მკურნალობა არ არის საჭირო, ეს უბრალოდ კონკრეტული ადამიანის თვისებაა. თუმცა შემუშავებულია სპეციფიური თერაპია ჩონჩხის ზოგიერთი პათოლოგიისთვის.
არ არსებობს სპეციალური ვარჯიშები ზრდის გასაუმჯობესებლად, მაგრამ ვარჯიშები, განსაკუთრებით ზურგის კუნთებისთვის, ალამაზებს თქვენს აღნაგობას, რამაც შეიძლება ვიზუალურად რამდენიმე სანტიმეტრი შემატოს თქვენს სიმაღლეს.
ასევე ცნობილია, რომ ნებისმიერ ბავშვს სწორი ზრდისა და განვითარებისთვის სჭირდება ზომიერი ფიზიკური აქტივობა, კარგი კვება და დროული და საკმარისი ძილი.
ხდება ისეც, რომ მშობლებს მათი შვილი ზრდაში ჩამორჩენილი ჰგონიათ, მაგრამ ყოველთვის ასე არ არის - ბავშვი უნდ აშეფასდეს არა ზედაპირული შთაბეჭდილებით, არამედ კონკრეტული ასაკის, სქესის და სქესობრივი განვითარების სტადიისთვის დაწესებულ ნორმებთან შესაბამისობაში.
მეორეც, ბავშვები თანაბრად არ იზრდებიან. მაგალითად, ზრდა შენელდება პუბერტატამდე. და შეიძლება აღმოჩნდეს, რომ ბავშვის სიმაღლე შეესაბამება მისი ასაკის ნორმის ქვედა ზღვარს, მაგრამ ამავე დროს, თანატოლებთან შედარებით, ის პატარა ჩანს. ეს განსხვავება აწუხებს მშობლებს, მაგრამ რეალურად, რამდენიმე წელიწადში ყველაფერი დალაგდება.