ზაფხულის სიამოვნებებს შორის უდავოდ იგულისხმება კენკრის სეზონიც. ეს ხილი განსაკუთრებით ბავშვებს უყვართ, თუმცა ინფექციური დაავადებების სპეციალისტები გვაფრთხილებენ — კენკრა შესაძლოა ჯანმრთელობისთვის სერიოზული საფრთხე აღმოჩნდეს, თუ მას კარგად არ გარეცხავთ.
რატომ შეიძლება იყოს კენკრა საშიში
ექიმების განმარტებით, კენკრის ზედაპირზე შესაძლოა დაგროვდეს მავნე ბაქტერიები, ვირუსები და პარაზიტები. ისინი მასზე ჰაერში მფრინავი მტვრის ნაწილაკებიდან ხვდებიან, რომლებიც სოკოს სპორებსა და ალერგენებს შეიცავენ, ასევე მიწიდან, სადაც შესაძლოა პარაზიტების კვერცხები მოხვდეს, ან მწერებისა და ცხოველებისგან, რომლებიც თავისუფლად გადაადგილდებიან ბუნებრივ გარემოში.
განსაკუთრებული საფრთხე ახასიათებს ისეთ კენკრას, როგორიცაა მარწყვი, მაყვალი და ჟოლო. მათი რბილი და ფოროვანი ზედაპირი განსაკუთრებით კარგად იწოვს ჭუჭყსა და მიკრობებს.
რა საფრთხეს ქმნის გაურეცხავი კენკრა
ექიმები ხაზგასმით აღნიშნავენ, რომ გაურეცხავი კენკრის მიღება განსაკუთრებით სახიფათოა ბავშვებისთვის, რომელთა იმუნური სისტემა ჯერ კიდევ ფორმირების პროცესშია. ასეთ შემთხვევებში შესაძლოა განვითარდეს სერიოზული ინფექციები, რომელთაგან ყველაზე გავრცელებულია სალმონელოზი, ნაწლავის ჩხირით ინფიცირება და ჰელმინთოზებია.
სალმონელოზი შეიძლება გამოვლინდეს უკვე 6–12 საათში ინფიცირებული კენკრის მიღების შემდეგ. მას ახასიათებს ძლიერი ცხელება, ღებინება, მუცლის მწვავე ტკივილები და დიარეა. ბავშვებში დაავადება ხშირად უფრო მძიმედ მიმდინარეობს და შესაძლოა ჰოსპიტალიზაცია გახდეს საჭირო.
ნაწლავის ჩხირი, იგივე ენტერობაქტერია, იწვევს ნაწლავურ ინფექციას, რომელსაც თან სდევს ლორწოვანი თხელი განავალი, მუცლის სპაზმები, სისუსტე, თავის ტკივილი და ოდნავ მომატებული ტემპერატურა. ბავშვებში ის განსაკუთრებით სწრაფად იწვევს გაუწყლოებას.
ჰელმინთოზები, ანუ პარაზიტებით დაინფიცირება, ხშირად ცუდად გარეცხილი კენკრის საშუალებით ვრცელდება. ყველაზე გავრცელებული ფორმაა ასკარიდოზი. მისი სიმპტომებია გამონაყარი, სიცხე, მუცლის ტკივილი, მეტეორიზმი და მადის დაკარგვა. ბავშვებში ეს მდგომარეობა წონის კლებას, მუდმივ დაღლილობას და გაღიზიანებას იწვევს.
თუ ადამიანს აღენიშნება მოწამვლის სიმპტომები, მკვეთრი სისუსტე, სიცხე ან მუცლის ტკივილი, უმჯობესია დაუყოვნებლივ მიმართოს ექიმს. თვითმკურნალობა ინფექციური დაავადებების შემთხვევაში შესაძლოა სერიოზულ გართულებებად იქცეს.
როგორ დავიცვათ თავი და ოჯახის წევრები
კენკრის უსაფრთხო მოხმარების მთავარი პირობა სწორად გარეცხვაა. კენკრა უნდა ჩაყაროთ სუფთა წყლით სავსე ჯამში და გააჩეროთ 15–20 წუთით. სასურველია წყალში დაამატოთ ერთი ჩაის კოვზი სოდა ან მარილი თითო ლიტრზე. შემდეგ კენკრა საგულდაგულოდ უნდა გარეცხოთ გამდინარე წყალში არანაკლებ ხუთი წუთის განმავლობაში.
მნიშვნელოვანია ბავშვებსაც აუხსნათ, რომ მიუხედავად იმისა, თუ როგორ სუფთად და ლამაზად გამოიყურება კენკრა, მასზე მაინც შეიძლება იყვნენ მავნე მიკროორგანიზმები, რომლებმაც შესაძლოა ჯანმრთელობას სერიოზულად ავნოს. გასაგებ ენაზე ახსნილი მიზეზები ბავშვებში პასუხისმგებლობის გრძნობასაც აყალიბებს.
შეგახსენებთ, რომ გაურეცხავი კენკრა უკეთ ინახება, ამიტომ უმჯობესია უშუალოდ ჭამის წინ გარეცხოთ. გარეცხილი კენკრა კი უკვე მზადაა უსაფრთხო მოხმარებისთვის.