"ხშირად ხდება, რომ მშობელი თავად არ კითხულობს და ბავშვს აძალებს, რომ დაჯდეს და წიგნი წაიკითხოს" - რა უნდა გაითვალისწინონ მშობლებმა ზაფხულის არდადეგების დროს - მშობლები

ბევრი მოსწავლისთვის ზაფხულის არდადეგები რამდენიმე დღეში დაიწყება. ხშირად კი მშობლები ცდილობენ, ეს პერიოდიც მეცადინეობისთვის გამოიყენონ და ბავშვებს სხვადასხვა დავალება, საკითხავი ლიტერატურა შესთავაზონ. ნაწილი კი ფიქრობს, რომ ზაფხულის არდადეგებზე ბავშვმა სრულად უნდა დაისვენოს და დავალებებით დატვირთვა საჭირო არ არის. სინამდვილეში, რა მნიშვნელობა აქვს არდადეგებსა და დასვენებას და რა შედეგი მოაქვს კითხვისა თუ მეცადინეობის დაძალებას, თემაზე ბავშვთა ადრეული განვითარების სპეციალისტი, ფსიქოლოგი, მარი ჯოხარიძე გადაცემაში "დილა ფორმულაზე" საუბრობს:

- როგორც ყველას, ჩვენც, უფროსებს, რომლებიც მთელი წლის განმავლობაში ვმუშაობთ ხოლმე, შვებულება გვჭირდება და ასე არიან ბავშვებიც. ისინი საზაფხულო არდადეგებს განსაკუთრებულად ელოდებიან. თუ ხანმოკლე არდადეგებზეა საუბარი, მაგალითად, ზამთრის პერიოდზე, ყველა თანხმდება ხოლმე, რომ ბავშვმა უნდა დაისვენოს. ზაფხულის არდადეგები კი თითქმის 3 თვე გრძელდება და ორად იყოფა ხოლმე აზრი. მშობელთა ნაწილი ფიქრობს, რომ ბავშვს ნასწავლი არ დაავიწყდეს, განვლილი მასალა გაიმეოროს და ასე შემდეგ. ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ მშობელს ბავშვისთვის თავისუფალი დროის მნიშვნელობა ესმოდეს. ეს არის დასვენება, ამ დროს ძალების აღდგენა და ახალი რაღაცების სწავლაც ხდება. აუცილებელი არ არის, რომ განვლილი მასალის გადამეორება მაგიდასთან დაჯდომით და მეცადინეობით მოხდეს. შეიძლება ლაშქრობები მოაწყონ, ითამაშონ და თამაშით გაიმეორონ. 6-7 წლის ბავშვი დამოუკიდებლად ვერ მოხერხებს, რომ მთელი დღე დაგეგმოს. მშობელი უნდა იყოს ჩართული, მისცეს მცირე მითითებები და დაეხმაროს იმაში, რომ თავისი დღე დამოუკიდებლად დაგეგმოს. მშობელმა აუცილებლად უნდა ჰკითხოს თავის შვილს, რისი გაკეთება ურჩევნია და რა დროს უფრო კომფორტულია. მაგალითად, თუ ბავშვი და მშობელი თანხმდებიან, რომ დღეში ნახევარი საათი უნდა დაუთმონ კითხვას, ეს ისეთ დროს უნდა მოხდეს, რომ ბავშვისთვის კომფორტული იყოს. არ იყოს საღამოს, როდესაც თანატოლების თამაშის და ხმაურის ხმა ესმის და ის უნდა დაჯდეს და იმეცადინოს. ჯობს, რომ ეს შუადღეს მოხდეს, როცა ცხელა, გარეთ მაინც ვერ გავა და ეს დრო რაიმე აქტივობას დაუთმონ.

არდადეგების დროს ბავშვებს თანატოლებთან თამაშისთვის აუცილებლად უნდა მივცეთ ბევრი დრო. იმიტომ, რომ ეს მათთვის მრავალფეროვნებაა. ხშირად ესმით ხოლმე მშობლების წუწუნი: "არაფრის გაკეთება აღარ გინდა, სულ გაზარმაცდი, მთელი დღე ბავშვებთან ხარ" და ასე შემდეგ. ეს არასწორია. უნდა მივცეთ თამაშის შესაძლებლობა იმიტომ, რომ ამ ასაკში ყველაზე მნიშვნელოვანი თანატოლებთან ურთიერთობა, მეგობრების შეძენაა. მშობელი ხშირად მხოლოდ ბავშვისგან მოითხოვს რაღაც ინფორმაციის მიღებას. ბავშვები კი ძალიან ცნობისმოყვარეები არიან და აინტერესებთ, რა ხდება მშობლის ცხოვრებაში. ძალიან კარგი იქნება ამბების მოყოლა. ასევე, კარგი იქნება, თუ მშობელი და შვილი რაიმე ერთ ნაწარმოებს აირჩევს, წასაკითხად გარკვეული დრო ექნებათ და შემდეგ გაარჩევენ პერსონაჟებს, რა მოეწონათ და რა - არა. ერთად მოიფიქრებენ ახალ თამაშებს. ბავშვებს საინტერესო აქტივობების მოფიქრება არ უჭირთ ხოლმე. ხშირად მშობელს არ აქვს დრო, რომ ჩაერთოს.

მარი ჯოხარიძემ ასევე განმარტა, რამდენად მნიშვნელოვანია შვილისთვის მშობლის გამოცდილების გაზიარება იმისათვის, რომ ერთმანეთთან კავშირი და კომუნიკაცია არ დაკარგონ:

- როგორც უკვე აღვნიშნე, ბავშვები ძალიან ცნობისმოყვარეები არიან. მაშინ წყდება ხოლმე კავშირი, როცა მშობლებისგან ისმენენ: "ახლა არა... ახლა ძალიან დაღლილი ვარ, მოდი, სხვა დროს..." შესაბამისად, მერე უკვე აღარც სვამენ მსგავს შეკითხვებს. ამიტომ, ძალიან მნიშვნელოვანია, რომ ბავშვმა მშობლის ინტერესი ნახოს. მშობელმა მხოლოდ ის კი არ უნდა ჰკითხოს: "რა ქენი, როგორ ითამაშე?" თავადაც მოუყვეს ამბები, თავად როგორ თამაშობდა, გაავლოს პარალელები. ძალიან მნიშვნელოვანია, რა მოლოდინები აქვთ. ხშირად მშობლები ბავშვების მიმართ ძალიან მომთხოვნები არიან და ეს კიდევ აფერხებს მათ შორის კავშირს. ზომიერება ყველაფერში ძალიან მნიშვნელოვანია.

ფსიქოლოგმა კიდევ ერთხელ გაამახვილა ყურადღება, რომ წიგნის წაკითხვის, მეცადინეობის დაძალება კარგ შედეგს არ მოგვცემს:

- კითხვაც და ნებისმიერი სხვა აქტივობა, რასაც ბავშვს ვთავაზობთ, რაიმე სასიამოვნოსთან უნდა ასოცირდებოდეს. ამისთვის საუკეთესო საშუალება მაგალითის მიცემაა. ხშირად ისე ხდება ხოლმე, რომ მშობელი თავად არ კითხულობს და ბავშვს აძალებს, რომ დაჯდეს და წაიკითხოს. თან, არც ითვალისწინებს ხოლმე ბავშვის ინტერესებს და რაღაც წიგნს პირდაპირ მიაწვდის ხოლმე. სკოლაშიც აძლევენ საზაფხულო არდადეგებისთვის გარკვეულ სიას, რაც, შესაძლოა ბავშვს არ აინტერესებდეს. რატომ უნდა წაიკითხოს ის, რაც არ აინტერესებს? ხომ ჯობს, რომ გავითვალისწინოთ ბავშვის ინტერესები და მოვაძებნინოთ. თუნდაც, ერთად წავიდეთ ბიბლიოთეკაში, წიგნის მაღაზიაში. შეიძლება მეგობრებს ვკითხოთ, გამოვიყენოთ ნაცნობები, ახლობლები და მოვიძიოთ რაღაც წიგნები. აუცილებელი არ არის, რომ შევიძინოთ. თავად ბავშვი იყოს ამ პროცესში ჩართული და ეს ახლის ძიების თავგადასავალი იყოს. მაგალითის მიცემა კი საუკეთესოა, როცა ხედავს, რომ მშობელი სიამოვნებით კითხულობს, თუნდაც ეს ნახევარი საათი იყოს.