მშობლებს ხშირად აწუხებთ კითხვები თუ როდის უნდა ჩართონ ჩვილი ბავშვის ყოველდღიურ რაციონში მცენარეული ზეთი და რომელია ქართულ ბაზარზე არსებული ზეთებიდან რეკომენდებული.
აფთიაქებსა თუ დიდ ჰიპერმაკეტებში ხშირად შეგვინიშნავს ცალკე სექციაც კი, სადაც სპეციალურად საბავშვო ზეთის სხვადასხვა სახეობაა განლაგებული. თუმცა როგორც აღმოჩნდა, ბავშვის რაციონში ზეთის ჩართვას თავისი წესები აქვს და უფრო მეტიც, მაგალითად ცივი დაწნეხით მიღებულ ყურძნის წიპწის ზეთს, შეუძლია უამრავი პრობლემა მოუგვაროს პატარას, ასევეა ზეითუნის ზეთი, რომელიც ყოველდღიურ რაციონში შეგიძლიათ გამოიყენოთ.
ექიმი-პედიატრი, მედიცინის დოქტორი, პროფესორი თემურ მიქელაძე ჩვენთან საუბარში რეკომენდაციას ზეთის რამდენიმე სახეობას უწევს და მშობლებს აფრთხილებს, რომ როდესაც ზეთს ეტიკეტზე „არასრული რაფინირება“ - აწერია, მისი ჩართვა პატარა რაციონში დაუშვებელია.
მე პირადად რეკომენდაციას გავუწევდი ცივი დაწნეხით მიღებულ სიმინდის, ყურძნის წიპწის, ზეითუნის, მზესუმზირის, სელის და ნუშის ზეთებს. დაიმახსოვრეთ, თუ ზეთს ეტიკეტზე აწერია „არასრული რაფინირება“ არ გამოიყენოთ ბავშვთა კვებაში.
ბავშვის ორგანიზმისთვის აუცილებელია როგორც პოლიუჯერი ასევე მონოუჯერი ცხიმოვანი მჟავები.
მცენარეული ზეთები შეიცავენ ნაჯერ და უჯერ ცხიმოვან მჟავებს. შოკოლადის, ნაყინის, მარგარინის, საკონდიტრო ნაწარმის ხშირად და დიდი რაოდენობით მიღებისას ბავშვის ორგანიზმში ხვდება ზედმეტი ნაჯერი ცხიმოვანი მჟავები, რაც ჯანმრთელობისთვის მავნებელია. მშობლებმა განსაკუთრებული ყურადღება უნდა დაუთმონ ამ საკვები პროდუქტების შეძენას და დააკვირდნენ მათ ეტიკეტზე არსებულ მარკირებას.
პოლიუჯერი ცხიმოვანი მჟავები ომეგა-3 და ომეგა-6, ორგანიზმისთვის საჭირო სწორი თანაფარდობითა და რაოდენობით შედის ყურძნის წიპწის ზეთში, სიმინდის, სელის, მზესუმზირის, რაფსის ზეთების შემადგენლობაში.
მონოუჯერი ცხიმოვანი მჟავები ომეგა-9 და ომეგა-7 შედის ზეითუნის, კაკლის, თხილის, ნუშის, არაქისის, ავოკადოს შემადგენლობაში. მთავარია ზეთი იყოს ბავშვთა კვებისთვის ნებადართული და მასში სწორად იყოს გადანაწილებული პოლიუჯერი და მონუჯერი ცხიმოვანი მჟავების თანაფარდობა, რადგან თითეული მათგანი შეიცავს როგორც ნაჯერ ისე პოლი და მონოუჯერ ცხიმოვან მჟავებს. მათი სწორი თანაფარდობა სასარგებლოა ბავშვებისათვის.
ერდროულად სასარგებლოა როგორც უპირატესად პოლი ისე მონოუჯერი ცხიმოვანი მჟავების შემცველი ზეთების მონაცვლეობით თანამიმდევრული გამოყენება ბავშვთა კვებში. მაგალითად: კვირის განმავლობაში ბავშვის კვების რაციონში შეიძლება 4-ჯერ ჩართოთ პოლიუჯერი მჟავები (ყურძნის წიპწის, სიმინდის ზეთი) და 3-ჯერ უპირატესად მონოუჯერი მჟავები (ზეითუნის, კაკლის ზეთ) კვირის განმავლობაში.
წიპწის ზეთს ეპიგენეტიკურად გააჩნია კარდიოპროტექტორული, პეპატოპროტექტორული და იმუნომასტიმულირებელი ეფექტები. შეიცავს E, A, C, B1, B2, B3, B6, B9, B12 ვიტამინებს მაკრო და მიკრონუტრიენტებს: თუთია, სპილენძი, სელენი, კალიუმი, ნატრიუმი, კალციუმი, რკინა. არარაფინირებული ცივი გამოწურვის დაწნეხით მიღებული ზეთი უნდა მოვათავსოთ მუქ ჭურჭელში და შევინახოთ მზისაგან დაცულ ადგილზე გახსნიდან 1-1,5 თვის განმავლობაში.