კივი წარმოშობით ჩინეთიდანაა, ახალ ზელანდიაში გასული საუკუნის დასაწყისში მოხვდა, როცა ჩინეთიდან მისი თესლი ვანგანუის ქალთა კოლეჯის დირექტორმა მერი იზაბელ ფრეიზერმა ჩაიტანა და საბოლოოდ ცნობილ სელექციონერს ალექსანდრ ალისონს ჩაუვარდა ხელში. და დაიწყო... დღეს კივის რამდენიმე ჯიში არსებობს და მსოფლიოს ბევრ ქვეყანაში, მათ შორის საქართველოშიც მოჰყავთ.

კივის სიკეთეები

• ეს ციტრუსი В ჯგუფის, C K, E ვიტამინების წყაროა. მის შეადგენლობაშია ასევე კალიუმი, კალციუმი, მაგნიუმი, თუთია, მანგანუმი, ფტორი, ფოსფორი და ნატრიუმი.
• ძალიან მდიდარია უჯრედისით, ამიტომ ყაბზობის დროს საუკეთესო საშუალებაა, C ვიტამინის მაღალი შემცველობის გამო მოქმედებს იმუნიტეტზე,
  აქვეითებს ქოლესტერინის დონეს სისხლში, ზრდის სისხლძარღვების კედლების სიმტკიცეს, ამშვიდებს ხველას,
• სასარგებლოა კანისა და თმისათვის. მისი ექსტრაქტი ბევრი კოსმეტიკური საშუალების შემადგენლობაშია.
• კივი შეიცავს ლუთეინს, რაც აუმჯობესებს მხედველობას. მისი სინთეზი ორგანიზმში არ ხდება და ამიტომ ლუთეინის მიწოდებას ბავშვისათვის დიდი მნიშვნელობა აქვს.
• მეორე ნივთიერება, რომელიც ასევე უწყობს ხელს თვალის ფუნქციონირებას, კივის შემადგენლობაში არსებული ზეაქსანთინია.
• ფლავონოიდებსა და კაროტინოიდებს სიმსივნის საწინააღმდეგო ეფექტი აქვთ.
• კივის შემადგენლობის კიდევ ერთი ძვირფასი ნივთიერება დიდი რაოდენობით - ფოლიუმის მჟავა, რომელიც ანემიის განვითარებას უშლის ხელს. ამიტომ ის ძალიან სასარგებლო ხილია არამარტო ბავშვების, არამედ ორსული ქალებისთვისაც.
• დაბოლოს, არ დაგავიწყდეთ არგინინი, რომელიც კივის შემადგენლობაშია და მამაკაცური პოტენციისათვის აუცილებელი ნივთიერებაა.
• ერთი კივი პრაქტიკულად ფარავს ცC ვიტამინის სადღეღამიოს ნორმას. K ვიტამინის მაღალი შემცველობის გამო კივი თრომბების წარმოქმანს
  ასევე დაგაინტერესებთ

  

  რა რაოდენობით შაქარი შეიძლება მივცეთ ბავშვს და რატომ უნდა შევზღუდოთ მისი მოხმარება - ცხრილი ასაკის მიხედვით

  

  საუკეთესო ხილი შეკრულობისას, ვიტამინების წყარო... - რატომ და რა ასაკიდან უნდა მისცეთ პატარებს გარგარი
  უშლის ხელს.
• ვიტამინებისა და მინერალების გარდა კივი ფერმენტ აქტინიდინს შეიცავს, რაც ხელს უწყობს ცილების გახლეჩვასა და გვეხმარება მათს მონელებაში. ამიტომ მძმე სადილ-ვახშმის საუკეტესო დესერტი სწორედ კივი შეიძლება იყოს.
• კივი სეროტონინის წყაროა - ეს ჯადოსნური ნივთიერება დადებითად მოქმედებს ჩვენს გუნება-განწობაზე, აწესრიგებს ძილს, მადას, ებრძვის დეპრესიას.

როდიდან?

1 წლამდე მისი მიცემა არ ღირს. 1 წლის შედმეგ კი ფრთხილი დეგუსტაციით უნდა დაიწყოთ. თავდაპირველად 2-3 მლ წვეთი გაასინჯეთ. თუ ბავშვს ალერგია არ გამოუვლინდა, შეგიძილიათ მშვიდად მისცეთ.

ოღონდ გაითვალისწინეთ:

• კივი ალერგიული პროდუქტია, ამიტომ ალერგიულ პატარებში მისი მიცემა ექიმთან შეთანხმების გარეშე მართებული არ არის.
• ნუ მისცემთ ამ ციტრუსს, თუ ბავშვს კუჭის მომატებული მჟავიანობით მიმდინარე გატრიტი აქვს.
• მისი მიცემა არც დიარეის დროს შეიძლება.
• კივიში უხვადაა მჟაუნმჟავას მარილები, ამიტომ თუ ბავშვს შარდში ბევრი ოქსალატი აქვს, კივი მისთვის ნაჩვენები არ არის.

როგორ ავირჩიოთ და შევინახოთ

• შეფასების მთავარი კრიტერიუმი ნაყოფის სიმკვრივეა. ყველაზე უპრიანია, საშუალო სიმკვრივის ნაყოფის შერჩევა.
• აუცილებლად შეაფასეთ სუნი - კივის ნაყოფს სპეციფიური არომატი აქვს.
• ნაყოფის ბუსუსიან კანზე არ უნდა იყოს ლაქები ან დაზიანებები.
• თუ მაგარი ნაყოფი იყიდეთ, დადეთ რამდენიმე დღით მშრალ ადგილას. ნუ შეინახავთ მაცივარში. ოთახის ტემპერატურაზე ის მალეც დამწიფდება და უკეთაც შეინახება. მაცივარში კი მალე გამოშრება და გემოს კარგავს.
• გახსოვდეთ, კივის შენახვის მაქსიმალური ვადა დაახლოებით 10 დღეა.

მედიცინის დოქტორი, პედიატრი თამარ ობგაიძე