ბავშვს რომ გამძლე ფსიქიკა ჩამოუყალიბდეს - 15 ჩვევა ყოველდღიურობისთვის - მშობლები

ბავშვს უამრავ ემოციასთან უწევს შეხება და სათანადოდ რომ გაუმკლავდეს მათ, ძლიერი ფსიქიკაა საჭირო. ამიტომ მუდმივი ყურადღება უნდა მიაქციოთ ბავშვის ფსიქიკურ ჯანმრთელობას - ესაუბრეთ მის გრძნობებსა და ემოციებზე, ასწავლეთ სტრესთან გამკლავება და მაგალითით აჩვენეთ, რომ დახმარების თხოვნა ნორმალურია.

ბავშვი, რომლის ფსიქიკური მდგომარეობა მდგრადია, უფრო მეტად გამოხატავს სიყვარულს, ასაკის შესაბამისად შეუძლია გაუმკლავდეს იმედგაცრუებას, ცნობისმოყვარეა, მიზანმიმართული, პოზიტიური დამოკიდებულება აქვს და სხვა ბავშვებთან ურთიერთობაც შეუძლია. ეს ყველაფერი ზრდის მის შანსს, რომ სკოლაში კარგად ისწავლოს, რაც ასევე მის თვითშეფასებაზე და თავდაჯერებულობაზე აისახება.

თუმცა, თანამედროვე სამყარო თავის კვალს ტოვებს ბავშვის ფსიქიკაზე. ბევრ ბავშვს აქვს ქცევითი პრობლემები, შფოთვა, დეპრესია ან ყურადღების დეფიციტის სინდრომი.

რა ფაქტორები მიუთითებს იმაზე, რომ ბავშვს სერიოზული ემოციური სირთულეები აქვს?

• გადაჭარბებული ემოციურობა და სიტუაციის შეუსაბამო რეაქცია.
• ძილისა და კვების დარღვევები.
• ინტერესის დაკარგვა.
• მუდმივი შფოთვა.
• დაბალი თვითშეფასება, ხშირი თვითკრიტიკა
• იმპულსების კონტროლის პრობლემები.
• სწავლასთან დაკავშირებული სირთულეები.
• მეგობრებთან და თანაკლასელებთან ურთიერთობის დამყარების პრობლემები.
• საკუთარ უსარგებლობაზე ან უსარგებლობაზე საუბარი, უიმედობაზე საუბარი.
• საუბარი თვითდაზიანებაზე ან განზრახ დაზიანებაზე.
• საუბარი სიკვდილზე, ან უკიდურეს შემთხვევაში, თვითმკვლელობის მცდელობაზე.

15 რჩევა, თუ როგორ უნდა ჩამოუყალიბოთ შვილს ფსიქიკური გამძლეობა

1. აკონტროლეთ კვება

ბევრი კვლევა ადასტურებს, რომ კვება გავლენას ახდენს ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე. მაგალითად, ადამიანებს, რომლებიც დამუშავებულ საკვებს და კონსერვანტებსნაკლებად მიირთმევენ, უკეთესი ფსიქიკური ჯანმრთელობა აქვთ. კვება გავლენას ახდენს ჩვენს საერთო კეთილდღეობაზე და კოგნიტურ უნარებზე, რაც თავის ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე მოქმედებს. მეტი ბოსტნეული, არ დაივიწყოთ ცილა და არ მიირთვათ ძალიან ბევრი შაქარი - ეს განსაკუთრებით ეხება პატარა და ზედმეტად აღგზნებულ ბავშვებს.

2. ჩართეთ სპორტი

ფიზიკური ვარჯიში სასარგებლოა როგორც მოზრდილებისთვის, ასევე ბავშვებისთვის. ვარჯიშის დროს ტვინი უამრავ ნეიროტრანსმიტერს ათავისუფლებს, რომელიც გვეხმარება გავუმკლავდეთ სტრესს და განწყობა გავიუმჯობესოთ. დატვირთეთ ბავშვი ფიზიკურად – მაგალითად, ატარეთ ფეხბურთზე ან ცეკვაზე. ვარჯიში ასევე ისეთ სიმპტომებთან ბრძოლაშიც დაგეხმარებათ, როგორიცაა შფოთვა, დეპრესია და ADHD.

3. აკონტროლეთ ძილის რეჟიმი

საკმარისი ძილი ეხმარება ადამიანებს, უკეთ მართონ თავიანთი ემოციები, უფრო მომთმენები იყვნენ და უფრო სწრაფად გაუმკლავდნენ სტრესს. ყველაზე მნიშვნელოვანი ძილის კარგი ჰიგიენაა. დარწმუნდით, რომ თქვენს შვილს საკმარისად ძინავს.

4. შეინარჩუნეთ სწორი ურთიერთობა

ბავშვის ფსიქიკური ჯანმრთელობისა და შემდგომი კეთილდღეობის საფუძველი უსაფრთხო მიჯაჭვულობაა. მშობლებთან უსაფრთხო და საიმედო კავშირი ბავშვის ნერვულ სისტემას ნორმალურად განვითარების საშუალებას აძლევს. მისთვის უფრო ადვილია სამყაროს შეცნობა და სხვებთან ურთიერთობის დამყარება.

5. ესაუბრეთ ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე

იფიქრეთ იმაზე, თუ როგორ შეგიძლიათ აუხსნათ თქვენს შვილს ფსიქიკური ჯანმრთელობა. მაგალითად, შეგიძლიათ თქვათ: „ყველას აქვს გრძნობები, მაგრამ ზოგიერთ ადამიანს ძალიან ძლიერი გრძნობები აქვს. ან მათ შეიძლება ჰქონდეთ განსხვავებული აზროვნება, რის გამოც შეიძლება ცუდად იგრძნოს თავი“. ფსიქიკურ ჯანმრთელობაზე ღიად უნდა ვისაუბროთ, რათა მომავალში, თუ პრობლემები შეექმნა, არ დაითრგუნოს და დასახმარებლად ჩვენთან მოვიდეს.

6. წაუკითხეთ ან ერთად იკითხეთ

წიგნის (ან ფილმის) პერსონაჟების მაგალითის გამოყენებით, ბავშვს გაუადვილდება იმის გაგება, თუ როგორ განსხვავდება ესა თუ ის თვისება და, შესაბამისად, გაუადვილდება სხვა ადამიანებთან ურთიერთობა.

7. დაეხმარეთ თქვენს შვილს მეორე საიმედო უფროსის პოვნაში.

რა თქმა უნდა, იდეალურ შემთხვევაში, ყველას გვსურს, რომ ბავშვები დაუყოვნებლივ თავიანთი პრობლემებით მშობლებთან მოვიდნენ, თუმცა, ამის საშუალება ყოველთვის არ არის. დაეხმარეთ თქვენს შვილს იპოვოს ადამიანი, ვისთანაც შეძლებს განიხილოს ის საკითხები, რაზეც თქვენთან სასაუბროდ მზად არ არის. ეს შეიძლება იყოს ბებია, ბაბუა, საყვარელი დეიდა ან ნებისმიერი სხვა ზრდასრული, რომელსაც თქვენ (და რაც მთავარია, ბავშვი) ენდობით.

9. ნუ უგულებელყოფთ ბავშვის ემოციებს და ნუ ააჩქარებთ მას.

ზოგჯერ, ბავშვის სიყვარულის გამო, ვცდილობთ, რაც შეიძლება სწრაფად დავამშვიდოთ იგი - მაგალითად, ვამბობთ, რომ "სატირალი აქ არაფერია", "ამ სისულელეზე ნერვიულობ?" სამწუხაროდ, ეს მხოლოდ ეუბნება თქვენს შვილს, რომ მისი ემოციები თქვენთვის არ არის მნიშვნელოვანი. მომავალში ის არ დაგიჯერებთ ან, უარესიც კი, საკუთარი ემოციების თქვენგან დამალვას დაიწყებს. თქვენი შვილის გრძნობების შემჩნევისა და მათზე რეაგირების უნარი ბევრი ფსიქიკური ჯანმრთელობის პრობლემის გადაჭრაში დაგეხმარებათ.

10. განუვითარეთ ემოციური რეგულირების უნარები.

ჩვენმა შვილებმა უნდა შეძლონ თავიანთი ემოციების ამოცნობა და მართვა. ეს თქვენს შვილს თავდაჯერებულობას შემატებს, რადგან მან იცის, რომ შეუძლია გაუმკლავდეს სტრესს და ძლიერ გრძნობებს. ეს ასევე გავლენას ახდენს ბავშვის ზოგად კეთილდღეობაზე - მისი ემოციების ამოცნობის უნარით, მისთვის უფრო ადვილია აირჩიოს, როგორ მოიქცეს სწორად.

11. განუვითარეთ შვილთან ერთად პრობლემის გადაჭრის უნარები

თუ თქვენი შვილი ასაკის შესაბამისი პრობლემას გადაჭრის, დროთა განმავლობაში ის ნებისმიერ გამოწვევას გაუმკლავდება. დარწმუნდით, რომ თქვენმა ბავშვმა იცის, როგორ დაყოს დიდი პრობლემა რამდენიმე ნაწილად და სწორად განსაზღვროს პრიორიტეტები. დაეხმარეთ საკუთარი ძლიერი მხარეების აღმოჩენაში და ასწავლეთ დახმარების თხოვნა.

12. მიეცით მაგალითი

აჩვენეთ, როგორ გაუმკლავდნენ ემოციებს და როგორ გადაჭრან პრობლემები. ბავშვმა უნდა დაინახოს, რომ მისი მშობლებიც ასევე განიცდიან ემოციებს და იციან, როგორ გადალახონ ისინი. არ დაგავიწყდეთ, ბავშვები ყოველთვის გვიყურებენ.

13. ასწავლეთ შვილს საკუთარ თავზე ზრუნვა

თავის მოვლა განსაკუთრებით მნიშვნელოვანია, როდესაც საქმე ფსიქიკურ ჯანმრთელობას ეხება. ბავშვმა უნდა გააცნობიეროს საკუთარი თავის მოვლის მნიშვნელობა და უპირატესობა თავის კეთილდღეობას მიანიჭოს. საკუთარ თავზე ზრუნვით ბავშვი სწავლობს საკუთარი თავის და სხეულის მოსმენას, რაც მომავალში მას ჯანსაღი ჩვევების ჩამოყალიბებაში და სტრესისგან თავის დაღწევაში დაეხმარება.

14. შეაქეთ თქვენი შვილი

შეაქეთ თქვენი შვილი უფრო ხშირად, მაგრამ შეეცადეთ ყურადღება კონკრეტულ საკითხებზე გაამახვილოთ. უმჯობესია ძალისხმევა შეუქოთ და არა შედეგი, რათა მისი თვითშეფასება სხვა ადამიანების ქებაზე დამოკიდებული არ გახდეს.

15. აჩვენეთ უპირობო სიყვარული

ყოველდღე შეახსენეთ თქვენს შვილს, რომ არ აქვს მნიშვნელობა, ვინ არის ის და რას აკეთებს, თქვენ ის გიყვართ, რაც არ უნდა მოხდეს. ნება მიეცით ბავშვს იყოს ისეთი, როგორიც არის, გააკეთოს საკუთარი არჩევანი (როდესაც უსაფრთხო და შესაფერისია). თუ ბავშვი დარწმუნებულია, რომ უყვართ, რაც არ უნდა მოხდეს, დახმარებისთვის თქვენთან მოვა და მისი მდგომარეობა გაცილებით სტაბილური იქნება.